Eksperymentalna kolonia atrialnych domów architektów w Warszawie – ulica Orężna.

Wikipedia:

Atrium – (…) we współczesnej architekturze jako atrium określa się dziedziniec domów w zabudowie dywanowej (domy atrialne)(…)

Gdy w latach 1968 – 1972 rozpoczęto na terenie Miasta Ogrodu – Czerniaków nową budowę, okoliczni mieszkańcy zastanawiali się, co też takie powstaje.

Jedni mówili o klasztorze, inni – o stajni. Ciekawość pobudzał nietypowy wygląd powstających obiektów. Parterowe domy z płaskimi dachami i niewielkimi oknami zajmowały cały kwartał pomiędzy ulicami Orężną i Jedlińską.

W roku 1965 starania o uzyskanie gruntu pod budowę domów podjęli pracownicy Katedry Projektowania Urbanistycznego Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Starania uwieńczono połowicznym sukcesem – przydzielona na Sadybie działka budowlana o powierzchni około pół hektara (pięć tysięcy metrów kwadratowych) nie pozwalał na wzniesienie zakładanych ośmiu – dziesięciu domów wolnostojących.

Eksperymentalna kolonia atrialnych domów architektów w Warszawie – ulica Orężna.

Poszukiwaniem wyjścia z trudnej sytuacji zajął się zespół pod kierownictwem profesorów Kazimierza Wejcherta i Hanny Adamczewskiej- Wejchert. Młody asystent w Katedrze, Donat Putkowski zaproponował skorzystanie z doświadczeń skandynawskich i przedstawił projekt przeniesienia na polski grunt założeń osiedla złożonego z domów atrialnych.

Charakterystyczną cechą budynku atrialnego jest to, że pomieszczenia skierowane są nie na zewnątrz, a do centralnej części budynku, którą jest mały dekoracyjny ogródek, zwany atrium. Typowy dom atrialny posiada wejście od zewnątrz, a wszystkie ważne okna domu otwierają się na dziedziniec, który skupia w sobie życie mieszkańców.

Donat Putkowski został projektantem całego założenia, któremu nadano nazwę – „Eksperymentalna kolonia atrialnych domów architektów w Warszawie”.

Słowo „eksperymentalna” dodano w celu łatwiejszego uzyskania materiałów budowlanych.

Eksperymentalna kolonia atrialnych domów architektów w Warszawie – ulica Jedlińska.
Jeden z domków został nadbudowany.

Wykopy pod fundamenty rozpoczęto 14 czerwca 1969 roku, zaś pierwsi mieszkańcy wprowadzili się pod koniec roku 1972.

Tam, gdzie było to możliwe, domy ustawione są po dwa i zestawione z sobą atriami, przedzielonymi wyłącznie wysoką na ok. 2,5 metra ścian. W wąskim końcu działki zaplanowano budynki zajmujące całą jej szerokość. Architekt Donat Putkowski zaprojektował również wszystkie elementy małej architektury – podjazdy, ogrodzenia, furtki, a także tabliczki z numerami.

Wszystkie domki powstały na planie litery „L”. W roku 1980 dokonano zmian w układzie jednego z domków poprzez dobudowanie do niego jeszcze jednego pomieszczenia, przez co uzyskał on kształt litery „U”.

Nowatorskim rozwiązaniem było umieszczenie grzejników pod posadzką.

Eksperymentalna kolonia atrialnych domów architektów w Warszawie – ulica Jedlińska.
Obrazek pochodzi z pracy doktoranckiej inżyniera Gajdy.

Powierzchnia zabudowy w poszczególnych domach waha się od 140 do 165 m2, użytkowa – od 105 do 112 metrów kwadratowych.

Cytat z pracy magistra inżyniera Radosława Gajdy:

(…) O wyjątkowości osiedla na tle innych polskich i światowych przykładów decyduje głównie indywidualizacja projektów poszczególnych domów (różnice istnieją nawet w ramach mieszkań realizowanych według projektu typowego). Wynika ona ze specyfiki lokatorów, będących jednocześnie inwestorami i projektantami zespołu, oraz faktu, że stanowi ono element nie tylko prac projektowych, ale także studialnych grupy nauczycieli akademickich. (…)

Tekst został opracowany na podstawie pracy doktoranckiej magistra inżyniera Radosława Gajdy.

*Arek*
http://www.arktour.pl

Eksperymentalna kolonia atrialnych domów architektów w Warszawie – widok z goo(ry)gle maps.

Eksperymentalna kolonia atrialnych domów architektów w Warszawie – ulica Orężna.