Od strony trasy W/Z, po prawej stronie Bramy Grodzkiej wiodącej na dziedziniec Zamku Królewskiego, stoi niewielki obelisk, wykonany z fragmentu balustrady balkonowej, wydobytej po II Wojnie Światowej z ruin siedziby polskich władców. Większość przechodniów nie zwraca na niego uwagi, zafascynowano bliskością królewskiej rezydencji i perspektywą zwiedzania ekspozycji w jej wnętrzach.
A wnętrza Zamku Królewskiego były dostępne dla odwiedzających do ostatniego dnia, poprzedzającego wybuch światowego konfliktu we wrześniu 1939 roku. Zamkowe zbiory w najmniejszym stopniu nie były przygotowane do ewakuacji, gdyż międzynarodowe konwencje zobowiązywały strony konfliktu do ochrony dóbr kultury. Kolejne lata miały pokazać, że Niemcy nie zamierzali przestrzegać jakichkolwiek konwencji. Alianci również realizowali cele taktyczne i nie była nimi ochrona zabytków.
Gdy w niedzielę, 17 września 1939 roku, Armia Czerwona przekroczyła granice II Rzeczypospolitej, by podkreślić koniec istnienia państwa polskiego, niemieckie lotnictwo i artyleria rozpoczęła niszczenie symboli polskiej państwowości w oblężonej Warszawie. Głównym celem stał się Zamek Królewski, w przeszłości siedziba królów, a w okresie międzywojennym – prezydenta.
Od wczesnych godzin rannych rozpoczął się ostrzał Zamku. Wkrótce runął strop Sali Balowej, a na królewskich komnatach pojawiły się płomienie. Pracownicy Zamku Królewskiego i, oddelegowani przez profesora Lorentza jako wsparcie, pracownicy Muzeum Narodowego rozpoczęli ratowanie zbiorów, narażając życie pośród odłamków pękających niemieckich pocisków. Sekundowali im strażacy i mieszkańcy Warszawy, starający się powstrzymać płomienie.
Kazimierz Brokl.
Akcją ratunkową kierował kustosz Zamku Królewskiego, Kazimierz Brokl. Urodzony w roku 1877 roku, ukończył Politechnikę Lwowską, a od początku lat dwudziestych był pracownikiem Dyrekcji Państwowych Zbiorów Sztuki, rezydującej na Zamku. Był również członkiem komisji zajmującej się rewindykacją polskich zbiorów z Rosji. Kazimierz Brokl mieszkał wraz żoną i dwiema córkami w Bacciarelówce (dzisiaj w tym budynku mieści się Urząd Stanu Cywilnego).
W roku 1932 ukazał się przewodnik po Zamku Królewskim jego autorstwa, a cztery lata później został kustoszem zamkowych zbiorów.W obawie o najcenniejsze eksponaty, w pierwszym tygodniu wojny, przeniósł je osobiście do podziemi Archikatedry Świętego Jana. Pośród nich znalazła się urna z sercem Tadeusza Kościuszki.
Gdy na Zamek zaczęły spadać niemieckie pociski, pierwszy ruszył ratować zbiory. Odłamek trafił go w głowę gdy zmierzał do Bramy Grodzkiej, schodząc po schodach z kolejnymi eksponatami w rękach. Zginął na miejscu. W jego notesie – dzienniku, pozostała niedokończona notatka, którą zaczął pisać o godzinie 9:00.
Kazimierza Brokla, kustosza zbiorów Zamku Królewskiego, pochowano tuż za Bramą Grodzką. Ekshumacji dokonano w październiku 1939 roku, przenosząc ciało do grobu na Powązkach Wojskowych (kwatera 15C-1-23).
17 września 1984 roku, w miejscu wojennego pochówku, odsłonięto niewielki obelisk upamiętniający jego tragiczną śmierć. Kazimierz Brokl patronuje również ulicy w Śródmieściu. W dużej części, dzięki poświęceniu kustosza, jego podwładnych i współpracowników, udało się odtworzyć wnętrza Zamku Królewskiego, gdy ruszyła odbudowa.
Biuro Przewodnickie *Arktour*
Terminy organizowanych przez nas wydarzeń znajdziecie Państwo na stronie: http://www.zwiedzajznami.com.pl
Można też zapisać się na listę mailingową i otrzymywać, raz lub dwa w miesiącu, wiadomość o nadchodzących wydarzeniach: www.zwiedzajznami.com.pl/newsletter
Blog warszawski: www.whu.org.pl
Profil na Facebooku: https://www.facebook.com/ArktourWHU
Warszawy historia ukryta 
„z ruin siedziby polskich władców”
Jest siedzibą dopiero od końca 16. wieku, kiedy to spławiono Wisłą dwór z Krakowa. Historia Polski nie zaczęła się w Warszawie.
PolubieniePolubienie